Kaju fıstığı (Anacardium occidentale), tropikal iklimlerde yetişen ve fıstık olarak tüketilen bir bitki türüdür. Kaju meyvesi, mango ve yer fıstığı ile benzer özellikler taşıyan, lezzetli ve besleyici bir meyvedir. Kaju fıstığının çekirdeği, yani tohum kısmı, yer fıstığına benzer ve oldukça değerlidir. Bu yazıda, kaju fıstığı tohumunun oluşumu, kaju ağacının yetişme koşulları ve faydaları hakkında bilgi vereceğiz.

Kaju ağacı, nemli ve yağışlı Ekvator ikliminde yetişir ve bu nedenle Batı Afrika kıyıları, Gabon, Namibya, Angola gibi ülkelerde yaygındır. Ayrıca Doğu Afrika ülkeleri olan Kenya, Mozambik ve Tanzanya'da da yetişir. Kaju ağacı, yaprağını dökmeyen dayanıklı bir ağaç türüdür ve Güney Amerika, Batı Hint Adaları, Meksika ve Hindistan gibi çeşitli bölgelerde de yetişebilir.

Kaju meyvesi, yaklaşık iki ayda olgunlaşan ve alt kısmında yarım ay şeklinde kaju fıstığı çekirdeği bulunan bir meyvedir. Kaju fıstığı çekirdeği, beyaz, yumuşak ve etli bir yapıya sahipken, kavrulduğunda rengi ve tadı değişir. Tuzlandığında ise benzersiz bir lezzet kazanır. Kaju meyvesi hızlıca çürüdüğü için ekonomik değeri düşük olup, genellikle yöre halkı tarafından tüketilir. Kaju fıstığı çekirdeği ise nadir bulunması ve her meyveden yalnızca bir tane elde edilmesi nedeniyle diğer fıstık çeşitlerine göre daha pahalıdır.

Kaju ağacı, çevresinde yetiştirilebilecek ideal bir seçim olabilir. Sağlıklı, lezzetli ve besleyici bir meyve olan kaju fıstığı, aynı zamanda mükemmel bir çerezdir. Kaju ağacının yetiştirilmesi, sağlıklı bir çevre ve sürdürülebilir tarım uygulamaları açısından da önemlidir.

Kaju fıstığı tohumları, suyu hızlıca emer ve kolayca bırakmaz. Bu nedenle tohumların çabuk bozulmasını önlemek için saklama koşulları önemlidir. Saklama kabının yarısına kadar kum doldurulur, biraz nemlendirilir ve havalandırılır. Tohumlar suda bir saat bekletilir ve fazla su almaları engellenir. Saklama kabındaki kumun üzerine yan olarak yatırılır ve kapağı kapatılarak dolaylı güneş ışığı alacağı bir yere konur. 30°C sıcaklıkta, dört ila beş saat aralıklarla havalandırılarak nemlendirilir. İki gün içinde tohumlar çatlayarak filizlenmeye başlar. Tamamen açılmadan büyük bir saksıya, üstü 0.5 cm torfla kapatılarak dikilir. Üç-dört gün sonra topraktan çıkar. Çimlenmenin başarılı olması için tohumların taze olması oldukça önemlidir.

Kaju fıstığı, sağlık açısından birçok fayda sunar. Kabukları mantar tedavisinde kullanılabilir ve saç dökülmesini önleyebilir. Kaju fıstığı, Amerika, Brezilya ve Hindistan'da yaygın olarak üretilir. Dünyada en çok kaju fıstığı üretimi ve ticareti Hindistan'da gerçekleştirilirken, Brezilya ikinci, Afrika ise üçüncü sıradadır. Hindistan'da hasat zamanı Mayıs, Brezilya'da ise Ekim aylarında yapılır. Bu nedenle dünya genelinde kaju fıstığı eksikliği yaşanmaz.