Türkiyede Kaju Yetiştiriciliği

Kaju ağacı, Türkiye'de yetiştirilmesi zor olan bir bitki türüdür. Kaju ağacı, Güney Amerika'nın özellikle Brezilya bölgesinde doğal olarak yetişen bir ağaçtır. Kaju fidanları ve çekirdekleri, gemiciler tarafından dünyanın çeşitli bölgelerine taşınmış ancak birçok yerde yetişememiştir. Bu nedenle, kaju yetiştiriciliği belirli bölgelerde yoğunlaşmıştır.

Kaju ağacı, sıcak ve nemli iklimleri seven bir bitkidir. Bol yağış isteyen bu ağaç, ancak belirli iklim koşullarında sağlıklı bir şekilde büyüyebilir. Özellikle Ekvator bölgesine uygun olan bu ağaç, gündüz sıcaklıklarının 30°C, gece sıcaklıklarının ise 20°C'nin altına düşmediği bölgelerde yetişebilir.

Türkiye'nin iklim koşulları göz önüne alındığında, kaju yetiştiriciliği zorlu bir süreçtir. Karadeniz Bölgesi bol yağış almasına rağmen, soğuk iklim kuşağında olması nedeniyle kaju yetiştiriciliği için uygun değildir. İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgeleri ise kurak iklimi ve düşük yağış miktarları nedeniyle kaju yetiştiriciliği için uygun değildir. Türkiye'de kaju yetiştiriciliği yapmanın en olası yeri Akdeniz Bölgesi'dir. Ancak bu bölgede kaju yetiştirebilmek için bol sulama yapılması gerekmektedir. Akdeniz Bölgesi sıcaklık açısından yeterli olsa da, özellikle sahilden uzak kesimler yağış açısından yeterli olmayacaktır.

Kaju ağaçları, yaklaşık beş yaşından itibaren meyve vermeye başlar. İyi bakılan ve iklimi seven bir ağaç, iki yaşında da meyve verebilir fakat ticari anlamda yeterli meyve vermeye başlaması için on ila on iki yaşında olması gerekmektedir. On beş ila yirmi yaşında bir kaju ağacı, yaklaşık olarak on beş kilo meyve verir.

Kaju ağacının çekirdekleri çerez olarak tüketilmesinin yanı sıra, meyveleri ilaç ve kozmetik sanayisinde de kullanılmaktadır. Özellikle Afrika'da alternatif tıp alanında yaprakları ağrı kesici olarak, çekirdekleri kan yapıcı olarak kullanılmaktadır. Türkiye'de kaju çekirdekleri genellikle çerez olarak tüketilirken, Avrupa ve Amerika'da yemeklerde de kullanılmaktadır.

Türkiye'de kaju yetiştiriciliği henüz girişim aşamasında olup, uygun ortam sağlanması ve sürekli sulama gerektirmektedir. Damla sulama veya hortumlama yöntemleri yeterli değildir. Yağmurlama yöntemiyle sulama yapılması gerekmektedir. Türkiye'de kaju yetiştiriciliğinin ticari anlamda başarılı olabilmesi için, uygun iklim ve sulama koşullarının sağlanması büyük önem taşımaktadır.